Badania

Testy użyteczności to rodzaj badania przeprowadzany przez eksperta przy udziale wybranej i odpowiednio dobranej grupie osób badanych (użytkowników). Użytkownicy badania mają za zadanie rozwiązać od kilku do kilkunastu zadań zdefiniowanych w scenariuszu badania. Rozwiązanie zadań ma zweryfikować jakość zastosowanych rozwiązań, prostotę interfejsu, a także wykryć ewentualne błędy w obsłudze serwisu. Test polega na obserwacji przez prowadzącego badanie (moderatora) osoby badanej. Moderator obserwuje zachowanie użytkownika i sposób w jaki radzi sobie z poszczególnymi zadaniami. Ocenia ich reakcje na błędy, analizuje czas i sposób wykonania zadania. Doprecyzowuje zadania i zadaje pytania pomocnicze. Badania są rejestrowane na komputerze w postaci sesji nagraniowej, która w dalszej kolejności służy do bardziej pogłębionej analizy przyczyny błędów, zdefiniowania problemów globalnych dla serwisu oraz wskazaniu proponowanych rozwiązań. Najpopularniejsze programy używane do rejestracji obrazu i dźwięku podczas badania to: Morae i Camtasia Test użyteczności ma na celu, pokazać w jaki sposób odbiorcy serwisu , korzystają z zastosowanych rozwiązań oraz czy nie napotykają przeszkód, które utrudniają lub uniemożliwiają im swobodnego poruszanie się po stronie. Badanie wskazuje również czy strona, aplikacja mobilna i inne produkty są intuicyjne i prosta w obsłudze. Wyniki testu są odpowiednio grupowane i dzielone według hierarchii ważności. W raporcie z badania klient otrzymuje także wiedzę o efektywności, z jaką były wykonywane zadania na odpowiednio dobranej skali ocen oraz o czasie poświęconym przez użytkowników na poszczególne zadania. Analiza dostarcza odpowiedni opis, sugestie i proponowane rozwiązania dotyczące poszczególnych problemów.

Audyt ekspercki (analiza heurystyczna) to rodzaj badania jakościowego, który pozwala na wyłapanie błędów i obszarów, które powinny być poprawione bądź elementów nad którymi właściciele stron powinni się zastanowić. Jest przeprowadzana przez jednego lub większą liczbę specjalistów w zakresie danej dziedziny. Pozwala na wykrycie nawet do 80 % błędów strony przy relatywnie niskich kosztach. Eksperci działają w oparciu o tzw. zestaw wybranych heurystyk na podstawie których oceniają serwis wskazując jego słabe strony, rekomendując stosowne zmiany oraz dobre praktyki i rozwiązania pozwalające na poprawę jakości strony dla docelowych użytkowników.

Podstawowe heurystyki według których przeprowadzana jest analiza ekspercka, opiera się na aktualnych do dziś wytycznych stworzonych przez Jakob Nielsen i Rolf Molich, którzy w 1990 roku stworzyli 10 głównych punktów na podstawie których oceniana jest strona:

1. Pokazuj status systemu.
2. Zachowaj zgodność pomiędzy systemem, a rzeczywistością.
3. Daj użytkownikowi pełną kontrolę.
4. Trzymaj się standardów i zachowaj spójność.
5. Zapobiegaj błędom.
6. Pozwalaj wybierać zamiast zmuszać do zapamiętania.
7. Zapewnij elastyczność i efektywność.
8. Zadbaj o pomoc i dokumentację.
9. Dbaj o estetykę i umiar.
10. Zapewnij skuteczną obsługę błędów.

Wskazane wytyczne są najbardziej ogólną formą oceny. Na potrzeby serwisu eksperci tworzą dedykowaną listę heurystyk. Ich liczba zależy od wielkości serwisu, rodzaju i potrzeb, które powinien spełniać serwis względem użytkowników. Może ich być od 20 nawet do 100 punktów.

Przykładowe heurystyki szczegółowe:

1. Nawigacja (Prosta i użyteczna nawigacja)
   1. Widoczność menu na stronie
   2. Podział odnośników w menu jest logiczny i zgody z oczekiwaniem użytkownika
   3. Menu nie odbiega od konwencji używanych w Internecie
2. Nawigacja (Spójność nawigacji)
   1. Zawsze widoczny status użytkownika w systemie
   2. Obecność ścieżki okruszków
   3. Odnośnik w menu w stanie On Mouse Over
   4. Nagłówek strony wskazuje na miejsce w serwisie
3. Linki
   1. Spójny wygląd linków
   2. Linki posiadają stan On Mouse Over
   3. Kolor fontu linków jest innego koloru niż teksty na stronie
   4. Miejsce otwierania linków (ta sama/nowa zakładka)

Ocena ekspercka użyteczności jest to rodzaj analizy przeprowadzanej przez kliku badaczy. Badacze korzystają z wytycznych i heurystyk, ale największy nacisk kładziony jest na doświadczenie badaczy.

Badania eye-trackingowe inaczej określane okulografią, jest to typ badania fizjologicznego, które umożliwia wykrycie ruchu gałek ocznych i określenie z wysoką dokładnością miejsca padania wzroku osoby badanej na wybrany element przedstawiony na monitorze eye-trackera. Działa na zasadzie połączenia kamery na podczerwień wbudowanej w monitor eye-trackera. Jest w stanie precyzyjnie określić w jakich kierunkach podąża wzrok i jak długo czasu osoba badana (użytkownik) poświęca na dany element badanej ekspozycji. Dzięki wynikom uzyskanym z badania eye-trackingowego otrzymujemy jednocześnie dane jakościowe i reprezentatywne dane ilościowe, które mogą posłużyć szerszych generalizacji. Eye-tracker świetnie nadaje się do badań percepcji użytkownika, umożliwiając tym samym na poznanie schematów postrzegania i procesów poznawczych jakich dokonuje człowiek podczas oglądania stron www., reklamy, czy innego rodzaju przekazu marketingowego.

Testy A/B to metoda badawcza pozwalająca na porównanie skuteczności dwóch wersji witryny, różniących się od siebie np. ułożeniem elementów, doborem grafiki, komunikatów tekstowego użytych podczas walidacji, bądź rozwiązań funkcjonalnych.

Same testy można przeprowadzać na już działającym (wdrożonym) serwisie np. za pomocą Google Website Optimizer (www.google.com/websiteoptimizer) Badanie za pomocą tego narzędzia ma charakter ilościowy. Ruch kierowany na stronę jest rozdzielany na dwie alternatywne wersje strony bądź stronę z alternatywnymi rozwiązaniami (Multivariate Tests). Badając takie czynniki jak konwersja i stopień użycia danego elementu jesteśmy w stanie dowiedzieć się, którą z wersji strony jest bardziej użyteczna, a tym samym przyniesie większe korzyści dla firmy.

Przygotowane wcześniej prototypy funkcjonalne strony (dwie alternatywne wersje) można badać metodą jakościową - testując dwie grupy badanych: grupę badawczą (eksperymentalną) i grupę kontrolną. Badanie w tym wypadku polega na przeprowadzeniu swojego rodzaju „testów użyteczności”, które skupiają się na zbadaniu efektywności poszczególnych rozwiązań i wersji strony.

Audyty eksperckie dostępności to rodzaj analizy wykonywanej przez jednego lub większą liczbę ekspertów, która polega na sprawdzeniu w jaki sposób strona internetowa, aplikacja mobilna, bądź inny produkt zachowuje się pod różnymi przeglądarkami internetowymi.

W badaniu sprawdzana jest zgodność kodu z przyjętymi standardami, poprawność wyświetlania wszystkich elementów, prawidłowe działanie wszystkich funkcjonalności. Podczas audytu eksperckiego dostępności poszukiwane są błędy krytyczne np. brak możliwości skorzystania z formularza zamówień, bądź broken links - czyli hiperłącza nieposiadające stron url.

Kolejnym obszarem audytu dostępności jest sprawdzenie strony pod kątem przystępności dla osób niewidomych lub niedowidzących. Użytkownicy ci posługują się programami zczytującymi treść strony (tzn. czytnikami treści) - za pomocom tych programów użytkownicy nawigują po treści strony. Oznacza to dla serwisów przymus stosowania standardowych czcionek i dodawania do wszystkich elementów graficznych alternatywnych opisów.

Strony by były dostępne powinny posiadać również proste mechanizmy powiększania czcionki, a także powinny być zgodne z wytycznymi: WED. WCAG, W3C, Section 508

Cardstorting (sortowanie kart) to jedna z metod wspomagający tworzenie struktury i architektury serwisu internetowego lub aplikacji. Może wspomóc projektanta w lepszym zrozumieniu i rozpoznaniu sposobu kategoryzacji informacji przez przyszłych użytkowników. Dzięki tej metodzie, projektant może poznać schematy myślowe i mentalne użytkowników oraz sposób w jaki użytkownicy łączą ze sobą poszczególne kategorie. Cardsorting pozwala na uzyskanie niezbędnych danych i informacji do stworzenia lepiej dopasowanej i bardziej zrozumiałej dla odbiorców struktury oraz nawigacji serwisu. Metoda polega na wypisaniu np. na kartkach wszystkich rodzajów treści i kategorii jakie może posiadać serwis, a następnie pokategoryzowaniu ich względem etykiet zbiorczych (kategorii, sekcji) Dzięki temu zyskujemy obraz wstępnej mapy strony najbardziej pasującej dla potrzeb użytkownika końcowego.

Google analitics – dbamy o odpowiednią konfiguracje twojego konta google analitics z twoją witryną. Następnie analizujemy wyniki twojej strony www. pokazując ci w sposób porosty i przystępny zależności, których do tej pory mogłeś nie dostrzegać. Tworzymy raport, który wskazuje ci trendy panujące na twojej stronie, odbiorców (użytkowników) twojej witryny i sposób dotarcia (źródło odwiedzin) do twojej strony. Przygotujemy również raport, który wskaże ci jak możesz usprawnić działanie swojej strony oraz wskażemy elementy, które są najczęściej wyszukiwane, a także te, które wymagają zmiany interface-u, przeanalizujemy strukturę domen i roll - up reporting, ocenimy raporty i kokpity menadżerskie.

Poprowadzimy cię tak żeby twoja analiza miała poprawnie skonfigurowane cele i ścieżki.

Click tracking to metoda analityczna a zarazem narzędzie, pozwalające na śledzenie ruchu jaki użytkownicy wykonują na serwisie www. Wyniki badania zobrazowane są bezpośrednio na interfejsie strony przy pomocy tzw. mapy cieplnej kliknięć.

Narzędzie, którym jest clicktracking pozwala na śledzenie aktywności użytkownika. Pozwala również na zobrazowanie obszarów strony , które są najczęściej klikane, hierarchie ważności elementów i sekcji, określenie stron które cieszą się większym zainteresowaniem, a także stron, które są nieklikalne przez użytkowników. Wiedza na ten temat pozwala na modyfikację i weryfikację funkcjonalności oraz odpowiednie przeprojektowanie interfejsu, tak by zwiększyć konwersję na najważniejsze podstrony witryny. Cliktraking pozwala nam także na wskazanie ścieżek jakimi użytkownicy docierają do wybranych informacji.

Clicktracking jest świetnym narzędziem pozwalającym na przeprowadzenie testów typu A/B.

Audyty kreacji graficznych ma na celu sprawdzenie zgodności kreacji graficznych z wcześniej przygotowanymi założeniami (np. funkcjonalnym prototypem), a także ocenienie czy kreacja graficzna jest użyteczna (designibility)

Indywidualny wywiad pogłębiony (IDI - individual indepth interview) Występuje kilka rodzajów tego badania: nieustrukturyzowany (brak konkretnego scenariusza, pytania problemowe), ustrukturyzowany (Konkretne pytania scenariusz wywiadu), wywiad biograficzny (pytanie otwarte).

Techniki te różnią się stopniem uszczegółowienia wywiadu z respondentem (scenariuszem). Wywiad taki może mieć formę zwykłej rozmowy na interesujący nas temat, jak i szczegółowe pytania respondenta według stworzonego wcześniej kwestionariusza wywiadu.

Wszystkie te metody dają nam możliwość bardzo szczegółowego poznania respondenta, jego opinii na dany temat, stosunku do danej rzeczy.

Otwartość pytań, możliwość dopytania, czy poproszenia o wytłumaczenie danej kwestii daje ogrom wiadomości, które trafnie pomogą nam w określeniu grupy docelowej, poznania stylu życia respondenta, a także tego jak widzi rozwiązanie danego problemu.

Wywiad pogłębiony pozwala nam dowiedzieć się jak wygląda dany produkt/usługa w oczach osób, które go używają, bądź nie używają. Badania odpowiadają nam na pytanie jaka jest percepcja i postrzeganie danego produktu (doświadczenie z produktem) zarówno wśród zwykłych użytkowników, jak i ekspertów/specjalistów.

Zogniskowane wywiady grupowe (FGI - focus group interview, badania fokusowe) są to ustrukturyzowane przez moderatora spotkania respondentów o podobnym profilu. Badania mają na celu przedyskutowanie i zapoznanie się z opiniami respondentów na temat danej kwestii (opinii, produktu itp.)

Możliwości wykorzystanie:

• zdobycie opinii, o użyteczność, możliwościach, wyglądzie produktu bądź usługi (który ma powstać, bądź który powstał) w grupie, która jest odbiorcą produktu bądź może się nią stać,
• zbadanie potrzeb klienta odnośnie danego produktu,
• znalezienie wspólnego sposobu rozwiązania danego problemu dotyczącego produktu (praca w grupie sprzyja powstawaniu kreatywnych pomysłów, poznanie wyobrażeń/potrzeb na związanych z danym produktem),
• analiza badanego produktu/usługi

Badania ilościowe to wszelkiego rodzaju badania, których wyniki zazwyczaj pozwalają generalizować na populacje. Badania ilościowe pozwalają odpowiedzieć na takie pytania jak: ile?, kiedy?, gdzie?

Tego typu badania realizowane są na stosunkowo dużych próbach respondentów. Najpopularniejsze z nich to: wywiad bezpośredni, ankieta pocztowa, ankieta audytoryjna, ankieta internetowa, wywiad telefoniczny, badania panelowe.

Narzędzia za pomocą, których realizowane są badania ilościowe to: PAPI (Paper and Pencil Interview) , CATI (Computer Aided Telephone Interview), CAPI (Computer Aided Personal Interview), CAWI (Computer Aided Web Interview).